Tình trạng “quân xanh quân đỏ” dìm giá trong đấu giá đất ở nhiều địa phương
Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, ông Nguyễn Văn Thọ cũng giao cho Công An tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu phối hợp với các sở, ban, ngành liên quan tiến hành rà soát và thẩm tra mối quan hệ giữa những người tham gia đấu giá, trực tiếp đấu giá khu đất rộng gần 80.000m2 ở An Hải – An Hội, Côn Đảo với giá khởi điểm là 537,1 tỷ đồng với hình thức thuê đất trả tiền một lần.
Vào ngày 25/12/2019, khu đất trên được đưa ra đấu giá có hai cá nhân tham gia là bà Trần Ngọc B ngụ tại đường Chu Văn An, phường 12, quận Bình Thạnh, TP. HCM và bà Võ Thị K.C ngụ tại phường 5, quận Phú Nhuận, TP. Hồ Chí Minh. Tại vòng 1, bà Trần Ngọc B trả giá hơn 537,3 tỷ đồng, còn bà Võ Thị K.C trả giá 537,2 tỷ đồng. Sang đến vòng 2 thì cả hai người này đều không nhận phiếu trả giá và kết quả, bà Trần Ngọc B trúng đấu giá với số tiền như trên. Trong quá trình thẩm định vụ đấu giá, Sở Tư pháp tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cũng đã xác định mối quan hệ thân nhân của những người tham gia vào quá trình đấu giá. Tại tỉnh Long An, kết luận thanh tra về việc chấp hành pháp luật về thực hiện đầu tư xây dựng và việc tổ chức bán đấu giá đất tại Uỷ ban nhân dân thị xã Kiến Tường của Thanh tra tỉnh Long An đã nêu ra hàng loạt sai phạm về đất đai. Cũng theo đó, việc định giá giá đất khởi điểm các lô nền chưa được thực hiện đúng trình tự và thủ tục đồng thời sẽ quy trình xác định giá đất có dấu hiệu dìm giá gây thất thoát ngân sách nhà nước. Cụ thể, tại cụm Khu dân cư Đô thị Sân bay trong giai đoạn 1 có 343 lô đất nền với mức giá khởi điểm là 136,7 tỷ đồng, giá trúng đấu giá là 140.663 tỷ đồng. Như thế, giá trúng đấu giá chủ tăng so với giá khởi điểm chưa đến 3%.
Đáng chú ý là có 313 lô đất nền có 5 người mua hồ sơ và trúng đấu giá với một mức giá ngang nhau gồm ông Nguyễn Quốc Bảo (sở hữu 116 lô), Lê Nguyễn Vũ Linh (sở hữu 35 lô), Nguyễn Quốc Thảo (sở hữu 97 lô), bà Vũ Thị Thu Thảo (sở hữu 29 lô) và Vũ Nguyễn Thị Diễm Thúy (sở hữu 36 lô). Sau khi được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, ngày 2/4/2018 cả 5 người trúng đấu giá trên đều làm hợp đồng ủy quyền cho Công ty Cổ phần Kinh doanh Bất động sản Cát Tường (xã Mỹ Hạnh Nam, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An) để tư vấn.
Theo thanh tra tỉnh Long An cho rằng, hành vi vi phạm pháp luật của 5 người tham gia đấu giá, Công ty TNHH Dịch vụ Đấu giá và Tư vấn Miền Nam và Công ty CP Kinh doanh Bất động sản Cát Tường nêu trên có dấu hiệu thông đồng và móc nối với người tham gia đấu giá khác để dìm giá gây ra thiệt hại cho ngân sách nhà nước, vi phạm tại điểm b, khoản 5, Điều 9, Luật đấu giá tài sản năm 2016.
Làm chặt có thực sự khó?
Theo ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh (HoREA) cho rằng: “Chúng ta đã nhận thấy có mặt tích cực trong cơ chế đấu giá nhưng cũng nhận thức được rõ nhiều khuyết điểm, thậm chí là lỗ hổng, kẽ hở để nhà đầu tư lợi dụng. Theo Khoản 1, điều 112 Luật đất đai năm 2013 quy định nguyên tắc xác định giá đất phải phù hợp với giá phổ biến trên thị trường. Quy định này chưa định lượng từ đó dẫn tới chuyện người định giá đất, người ký văn bản cuối cùng bị truy trách nhiệm cá nhân, rủi ro nghề nghiệp do khiếm khuyết từ cơ chế chính sách”.
Ông Châu cũng cho rằng việc đấu giá theo hình thức trực tiếp bằng lời nói tại cuộc đấu giá không phù hợp với quyền sử dụng đất để làm một dự án bất động sản mà chỉ phù hợp với đấu giá một bức tranh hay bình cổ, thanh lý tài sản. Luật sư đấu giá viên Lê Trung Phát -Giám đốc Hãng luật Lê Trung Phát cho biết, để có được một phiên đấu giá đúng luật thì bản thân người có tài sản bán đấu giá, tổ chức bán đấu giá, người tham gia đấu giá đều phải tuân thủ những quy định hết sức chặt chẽ đúng theo quy định của Luật Đấu giá tài sản năm 2016 cùng các văn bản có liên quan.
Ông Lê Trung Phát cũng cho rằng, vấn nạn quân xanh quân đỏ dìm giá là chuyện không có gì lạ. Có nhiều khi nó ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích của người có tài sản nhưng họ không dám lên tiếng. Chính vì thế, nếu người tham gia đấu giá trung đấy với giá chủ cao hơn giá khởi điểm từ 3 – 5% thì quả thật cuộc đấu giá đó có vấn đề.
Và để có thể đảm bảo được hoạt động đấu giá không làm thất thu đi ngân sách của nhà nước, ông Phát cũng nói rằng: “Không cho đấu giá viên biết thông tin người tham gia quá trình đấu giá mà chỉ cho biết số lượng người tham gia, chỉ công bố đấu giá viên là người điều hành khi cuộc đấu giá sắp được diễn ra đồng thời tăng tính chịu trách nhiệm của người đứng đầu tổ chức đấu giá. Chỉ có như vậy họ mới khách quan trong việc sắp xếp đấu giá viên, chịu trách nhiệm nếu cuộc đấu giá đó có vấn đề tiêu cực”.
