Tuổi thơ lớn lên giữa khu ổ chuột nguy hiểm khét tiếng
Người phụ nữ tên Maria das Gracas Silva Foster sinh năm 1953 trong một gia đình nghèo khó tại một trong những khu ổ chuột khét tiếng nguy hiểm tại Rio de Janeiro. Và ngay từ năm 8 tuổi bà đã phải đi thu gom vỏ lon, phế liệu để có thể kiếm đủ tiền mua sách. Khi lớn hơn một chút thì Foster đã viết thư thuê cho những người hàng xóm không biết chữ để có tiền giúp đỡ cho gia đình.
Không chỉ đối mặt với cái nghèo mà bà còn phải đương đầu với những kẻ cướp phá, buôn bán ma túy, bạo lực gia đình, bệnh tật cũng như ô nhiễm môi trường. Sau 12 năm sống ở khu ổ chuột và chăm chỉ làm việc, cô gái nghèo khi đó không bao giờ chắc chắn rằng bản thân mình liệu có thể tiếp tục đi học hay không. Tuy nhiên thì với sự kiên định theo đuổi ước mơ của bản thân thì Foster đã tốt nghiệp với tấm bằng cử nhân về Kỹ thuật Hóa học vào năm 1978. Hơn thế, cô đã lấy bằng Thạc sĩ về Kỹ thuật hạt nhân tại Đại học Liên bang Rio de Janeiro vào năm 1999 đồng thời cũng nhận được bằng MBA về Kinh tế từ quỹ Getulio Vargas.
Bước chuyển mình đáng kể của cô gái nghèo: Từ thực tập sinh đến giám đốc điều hành
Vào năm 1978, Foster đã bắt đầu sự nghiệp của mình với vị trí thực tập sinh tại Petrobras – đây được xem là dầu mỏ lớn nhất tại Nam Mỹ. Và sau khi nhận được bằng Thạc sĩ chuyên ngành hạt nhân, bà Foster đã trở thành nhân viên chính thức của Petrobras vào năm 1981. Bên cạnh đó và cũng trở thành quản lý tại Trung tâm nghiên cứu và Phát triển Leopoldo Miguez de Mello.
Và nhờ với mối quan hệ bằng hữu thân tình với Dilma Rousseff trước khi người này lên làm Tổng thống Brazil, bà Maria đã được bổ nhiệm là một trong những trợ lý thân cận cho Tổng thống mới. Cũng trong 2 năm, Maria đã đảm nhận vai trò Thư ký cho Bộ trưởng trong Chương trình hành động của ngành dầu mỏ và khí đốt quốc gia. Song song với đó, bà còn là nhà điều phối viên liên ngành cho Chương trình quốc gia về sản xuất và sử dụng. Được biết, sau nhiệm kỳ 2 năm thì bà đã về Petrobras. Đến tháng 1/2003, Foster đã được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Dầu mỏ, khí đốt tự nhiên và Nhiên liệu tái tạo tại Bộ mỏ và Năng lượng Brazil. Bà cũng được thăng chức làm chủ tịch Petrobras và Giám đốc Quan hệ nhà đầu tư. Đến thời điểm tháng 5/2006, Foster đã nhận chức Giám đốc tài chính cho Petrobras.
Cũng từ đó, Maria das Gracas Silva Foster đã trở thành người phụ nữ đảm nhiệm vai trò quản lý trong lịch sử hơn 50 năm của Petrobras. Đến tháng 2/2012, bà đã được bổ nhiệm làm Giám đốc điều hành của công ty sau sự đề cử của người bạn cũ Dilma Rousseff – cựu Tổng thống Brazil.
Mọi người đều nói rằng, tất cả những người phụ nữ Brazil đều nổi lên nhờ vào một thế lực nào đó nhưng Foster đã chứng minh bản lĩnh phát triển và thành công trong lĩnh vực kinh doanh của mình – đây được xem là lĩnh vực mà không phải ai kể cả nam giới Brazil có thể làm được nhờ vào sự dũng cảm, kiên trì, khả năng kinh doanh tốt của mình. Có thể thấy, tại thời điểm Foster trở thành CEO của Petrobras đang trong tình cảnh khó khăn hơn nhiều so với thời điểm trước đó. Được biết, cũng nhờ vào việc phát hiện ra một số mỏ dầu có trữ lượng lớn nhất thế giới mà Petrobras đã nhanh chóng trở thành một trong số những nhà máy sản xuất năng lượng lớn nhất trên thế giới. Thậm chí, một số giám đốc điều hành của hãng này còn cho rằng công ty này sẽ vượt Apple để trở thành đơn vị có giá trị lớn nhất thế giới. Trái ngược với những suy nghĩ này, chính sự bất ổn đã làm tổn thương nền kinh tế vốn đã trì trệ của Brazil. Trên cương vị là một tập đoàn nhà nước thì Petrobras cũng bị ảnh hưởng nhiều. Cụ thể, hoạt động khai thác dầu mỏ ngày càng trì trệ. Những kế hoạch đầu tư hào phóng cũng đã khiến cho Petrobras trở thành hãng sản xuất dầu mỏ có chi phí vốn thứ hai trên thế giới (42,9 tỷ USD) đứng sau PetroChina của Trung Quốc. Tập đoàn này cũng đã trở thành con nợ lớn nhất trong số các công ty dầu khí niêm yết đại chúng với tổng số nợ lên đến 97 tỷ USD. Cũng chính bà Foster – với tư cách là CEO của công ty đã phải luôn chủ động đối mặt với những khó khăn mà Petrobras gặp phải. Người phụ nữ này cũng không ngần ngại khi đưa ra những quyết định cứng rắn để vực dậy công ty nơi mà bà đã có thời gian gắn bó gần 36 năm.
Người phụ nữ nổi tiếng khó tính
Được biết, trong mắt của những người đồng nghiệp, bà Foster nổi tiếng với tính cách mạnh mẽ. Bà có tính quen nói thẳng – chính điều này đã khiến cho nhiều đồng nghiệp nam trong công ty đặt cho bà biệt danh là Caveirao (đây là một từ lóng có nghĩa là xe cảnh sát bọc thép).
Không những thế, Foster còn được biết đến là một người phụ nữ tháo vát và luôn yêu cầu kết quả, đúng thời hạn. Bà được đánh giá không phải là mẫu giám đốc thích ngồi văn phòng hay đứng trên bục diễn thuyết. Người ta có thể dễ thấy Foster với bộ đồ bảo hộ và giám sát tại các công trường xây dựng. Hơn ai hết, bà là người cam kết gắn bó lâu dài nhất với Petrobras. Bà cũng từng nói trước công chúng rằng “Tôi sẽ chết vì Petrobras”. Cũng chính lòng trung thành này đã giúp cho người phụ nữ này có thể vực dậy được Petrobras sau bao khó khăn.
Bà Foster cho rằng thành công và động lực để cho cô có thể vượt trội là nhờ sự hỗ trợ mà cô nhận được từ người mẹ của mình. Trong cuộc phỏng vấn với với O Globo bà đã nói: “Tôi đã sống ở Complexo do Alemão 12 năm, sống với bạo lực gia đình trong thời thơ ấu và phải đối mặt với những khó khăn trong cuộc sống. Tôi luôn làm việc để giúp đỡ mẹ và các con tôi và trả tiền cho việc học của tôi. Ý chí là tất cả đối với tôi. Tôi không bao giờ sợ công việc”.
Và bất chấp sự nổi tiếng, giàu có trên toàn quốc, bà Foster vẫn tiếp tục sống trong một căn hộ ở khu phố Copacabana của Rio de Janeiro cùng với chồng và hai đứa con lớn. Căn hộ mà bà ở được bao bọc bởi các tòa nhà chung cơ lớn có vẻ đáng ngại và được bao quanh bởi các khu ổ chuột trên sườn đồi. Và bất chấp khả năng chi trả những thứ xa xỉ có thể phản ánh được vị thế của bà trong xã hội, chính trị cũng như nghề nghiệp của đất nước. Theo đó bà đã di chuyển bằng taxi thay vì sở hữu ô tô. Bà Foster cũng dễ dàng được nhận ra và nổi tiếng với các tài xế địa phương, những người luôn tươi cười chào đón bà ấy, trong nỗ lực thúc đẩy công việc kinh doanh của mình.
Với những cống hiến của người phụ nữ kiên cường này, vào tháng 4/2012, Tạp chí Time đã liệt kê bà Foster vào danh sách 100 người có sức ảnh hưởng lớn trên thế giới của Time. Đến năm 2014, bà đã được Tạp chí Forbes vinh danh là người phụ nữ quyền lực thứ 60 trên thế giới. Đến năm 2015, bà Maria das Gracas da Silva Foster đã từ chức giám đốc điều hành và nghỉ hưu sau 37 năm gắn bó với Petrobras.
